مریخ‌نورد جدید ناسا به فضا پرتاب شد؛ ۸ ویژگی کاوشگر «پشتکار»
ناسا، سازمان فضایی آمریکا، امروز پنجشنبه ۳۰ ژوئیه، جدیدترین کاوشگر خود به نام «پشتکار» را به سوی سیاره سرخ فرستاد، سفری که تا رسیدن پشتکار به سطح مریخ ۷ ماه طول خواهد کشید. مریخ‌نورد «پشتکار» که از پایگاه فلوریدا به فضا پرتاب شد، بزرگترین، سنگین‌ترین و پیشرفته‌ترین کاوشگری است که تا کنون ناسا به سطح سیاره سرخ می‌فرستد. ماموریت این خودروی کاوشگر چیست و قرار است روی مریخ چه کاری انجام دهد؟
در امتداد کاوشگران پیشین
کاوشگرهایی که تا سال ۱۹۹۷ میلادی به مریخ فرستاده شدند، نمی‌توانستند از جای خود حرکت کنند. در این سال برای اولین بار ربات‌های متحرک به مریخ فرستاده شد؛ رباتهایی که توانایی پیمودن سطح مریخ را داشتند. این کار انقلابی در اکتشافات فضا بود.
اولین کاوشگر ناسا که توانست در سال ۱۹۹۷ میلادی روی سطح مریخ به حرکت درآید، کاوشگر «سوجورنر» بود. از آن زمان تا کنون دو کاوشگر «روح» و «فرصت» در سال ۲۰۰۴ میلادی و کاوشگر «کنجکاوی» در سال ۲۰۱۲ میلادی روی مریخ فرود آمده‌اند. آزادی حرکت مریخ‌نوردها بر سطح سیاره سرخ دانشمندان را قادر ساخته است به اطلاعات محیطی بیشتری از سطح این سیاره دست یابند و دانش خود را از وضعیت این سیاره گسترده‌تر کنند.
هدف مریخ‌نورد پشتکار چیست؟
این کاوشگر علاوه بر اینکه در وهله نخست باید بتواند درست و سالم روی سطح مریخ بنشیند، باید روی هدف‌های علمی متعددی کار کند نظیر جستجو برای حیات میکروسکوپی در گذشته بسیار دور مریخ، تعیین وضعیت آب و هوای سیاره، جمع آوری با دقت سنگ‌ها و نمونه برداری از آن‌ها و همینطور هموار کردن مسیر برای اعزام انسان به کرات آسمانی. مطالعات اختر زیست‌شناسانه، هسته اصلی ماموریت کاوشگر «پشتکار» را تشکیل می‌دهد.
کاوشگر کجا فرود خواهد آمد؟
دانشمندان ناسا ماه‌ها بر سر اینکه کاوشگر «پشتکار» را در کدام نقطه از سطح مریخ بنشانند با یکدیگر بحث کردند. در نهایت گودال «جزرو» برای محل فرود انتخاب شده است. این گودال حدود ۲۵۰ متر عمق دارد و از برخورد یک شهاب سنگ آسمانی به وجود آمده است. دانشمندان این ناحیه را منطقه خوبی برای جستجو در خصوص حیات میکروسکوپی تصور می‌کنند، چرا که حدس می‌زنند سه تا چهار میلیارد سال پیش در این مکان یک دریاچه وجود داشته است.
جمع آوری داده از تغییرات آب و هوایی مریخ
ماهواره‌هایی که در مدار مریخ مستقر هستند، می‌توانند از فاصله ۳۲۰ کیلومتری، سطح و جو مریخ را بررسی کنند اما برای یافتن نشانه‌های حیات لازم است نزدیک‌تر رفت تا بتوان درک بهتری از شرایط اقلیمی قدیم مریخ به دست آورد. این امر امکان پذیر نیست مگر با فرود مریخ‌نورد و جمع آوری و تحلیل سنگ‌های روی سطح مریخ تا از طریق بررسی لایه‌های زمین شناسی موجود در سنگ‌ها، وضعیت آب و هوایی در دوره های باستانی مریخ را برآورد کرد.
اولین سفر رفت و برگشتی به مریخ
«پشتکار» نخستین کاوشگر نشسته بر سطح مریخ است که قرار است نمونه‌های جمع آوری شده‌اش به زمین بازگردند. ماموریت برگرداندن نمونه‌ها را ناسا و آژانس فضایی اروپا در پروژه‌ای مشترک انجام خواهند داد. نمونه‌ها پس از انتقال به زمین به آزمایشگاه‌های مجهز منتقل خواهند شد تا دانشمندان بتوانند با کار بر روی آن‌ها تشخیص دهند آیا در مریخ حیات میکروسکوپی وجود داشته است یا نه؟
برخورداری از بیش از ۲۰ دوربین
مریخ‌نورد «پشتکار» با برخورداری از ۲۳ دوربین مختلف، بیشترین تعداد دوربین را در میان تمامی کاوشگران تاریخ ناسا دارد. این تعداد پنج عدد بیشتر از تعداد دوربین‌های کاوشگر «کنجکاوی» است.
پس از نشستن «پشتکار» روی سطح مریخ در ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ میلادی، تصاویر این دوربین‌ها به مهندسان و دانشمندان امکان خواهند داد تا با جزییاتی بالا همچنین بصورت رنگی و حتی سه بعدی به سطح مریخ نگاه کنند.
پهپاد-هلی‌کوپتری که در مریخ به پرواز درخواهد آمد
ناسا در اقدامی بی‌سابقه یک هلی‌کوپتر کوچک را نیز همراه مریخ‌نورد پشتکار کرده است که در جو مریخ به پرواز در خواهد آمد. بر روی این هلی‌کوپتر کوچک که نبوغ (Ingenuity) نام دارد شش سال کار شده است. پرواز در سطح مریخ به لحاظ تکنیکی با پرواز روی سطح زمین متفاوت است و به دلیل دشواری‌های موجود تا کنون امکان پذیر نبوده است.
هموار کردن راه فرود انسان بر سطح ماه و مریخ
کاوشگر «پشتکار» برای فرود بر سطح مریخ از دو سامانه فوق پیشرفته بهره می‌گیرد؛ یکی به طور خودکار مریخ‌نورد را در مقابل حوادث احتمالی موقع فرود محافظت می‌کند و دیگری اطلاعاتی حساس از وضعیت جوی مریخ به هنگام ورود فضاپیما روی آن تهیه می‌کند. همچنین این کاوشگر مجهز به سامانه‌ای است که می‌تواند از دی اکسید کربن موجود در اتمسفر مریخ، اکسیژن تهیه کند. کلیه این ابزارها و سامانه‌ها در نهایت کمک خواهند کرد تا انسان بتواند با امنیت بیشتری روی سطح کره مریخ فرود بیاید و در آن محیط به حیات ادامه دهد.
