واکنش‌های گسترده به اعدام نوید افکاری: ‘طناب بر گردن ایران است’
امید جلیلی، کمدین معروف بریتانیایی اقدام حکومت ایران در اعدام نوید افکاری را “واقعیت تلخ قرن ۲۱” نامیده، بابی گرین، رزمی‌کار آمریکایی بعد از مسابقه با نفس‌های بریده مقابل دوربین از “گرفتن جان یک انسان فقط به خاطر اعتراض” سخن گفته و گلشیفته فراهانی، بازیگر، نوشته “طناب بر گردن ایران است”
فرح پهلوی، آخرین شهبانوی ایران در پیامی ضمن تسلیت به “مادر داغدیده” نوید افکاری، نوشت: “نوید افکاری قهرمان بود و قهرمان از جهان رفت.”او در ادامه نوشت: “قهرمان نوید افکاری، مثل همه ایرانیانی که در تمام این سال‌ها برای آزادی ایران مبارزه کردند، رنج زندان و شکنجه و اعدام را به جان خریدند و هرگز از مبارزه دست نکشیدند، خواهان عدالت و آزادی بود و در این راه جان باخت”
رضا پهلوی، ولیعهد پیشین ایران هم در پیامی، ضمن همدردی با خانواده افکاری گفته است: “سران حکومت اسلامی بدانند که با قتل و دفن شبانه جوانی بیگناه، و محروم کردن مادر دردمندش از آخرین ملاقات، صدای اعتراض ملتی به تنگ آمده را خاموش نخواهند کرد. از هر نوید بر خاک افتاده، هزاران نوید در هر کوی و برزن این سرزمین مقدس خواهند رویید.”او به مادر و خانواده نوید افکاری گفت: “شما تنها نیستید؛ من نیز امروز فرزندی را از دست دادم. هر آنکه دل در گرو ایران و رهایی ایران دارد، عزادار نوید افکاری است”
واکنش‌های گسترده به مرگ نوید افکاری، کشتی‌گیر ایرانی که در ارتباط با اعتراضات مرداد ۱۳۹۷ بازداشت و به اتهام قتل اعدام شد، همچنان ادامه دارد. تصویر او و پلاکاردهایی در تسلیت به خانواده بیرون خانه‌اش نصب شده و عکسی منتشر شده که نشان می‌دهد دوبنده کشتی او را هم کنار عکسش در کوچه آویزان کرده‌اند
یک شاهد نزدیک به خانواده نوید افکاری گفته که آنها هنگام تحویل جسد فقط توانسته‌اند صورت او را ببینید. به گفته این شاهد، “بینی نوید افکاری شکسته بوده است
جز مردم عادی در ایران که خشم و عصبانیت خود را از این مجازات به نظرشان “ناعادلانه” ابراز کرده‌اند، بیشتر صداهای اعتراض مربوط به چهره‌های سیاسی، فرهنگی و ورزشی خارج از ایران است. شعله پاکروان، مادر ریحانه جباری که چند سال پیش اعدام شد، در ویدئویی خطاب به بهیه نامجو، مادر نوید افکاری گفته که او هم به خانواده “مادران عزادار” پیوسته است. خانم پاکروان در این ویدئو می‌گوید: “گریه نکن و به سینه نکوب. تو پهلوان به دنیا آوردی و اکنون باید پرچمدار دادخواهی فرزندت باشی
حساب کاربری یواف‌سی یا سازمان مبارزات قهرمانی با بیش از هفت میلیون دنبال کننده، در میان برگزاری مسابقاتش عکس او را منتشر کرد و تاریخ میلادی تولد و مرگش را نوشت: به یاد نوید افکاری ۲۰۲۰-۱۹۹۳
بابی گرین، از قهرمانان هنرهای رزمی هم بعد از پیروزی در مقابل خبرنگار مسابقات مصاحبه را نیمه تمام گذاشت و گفت که قبل از مسابقه خبر اعدام را شنیده و “قلبش شکسته است”. او گفت یک مرد “فقط به خاطر اعتراض” جانش را از دست داده است. آقای گرین بعد از مصاحبه هم حرفهایش را تکرار کرد و گفت: “امروز یکی جانش را از دست داد… برای اعتراض؟… همان کاری[اعتراض] که ما هم این‌جا می‌کنیم”
‘هشدار: حاوی صحنه‌های دلخراش است’
فیلمی از مراسم دفن او در روستای سنگر استان فارس منتشر شده که نشان می‌دهد چند مرد جسد نوید افکاری ۲۷ ساله را از میان جمعیت داخل قبر می‌گذارند، عده‌ای بر سر می‌کوبند و شماری شیون می‌کنند. از جمله زنی که در تصویر نیست، اما صدایش شنیده می‌شود
بعضی از کسانی که فیلم را به اشتراک گذاشته‌اند، نوشته‌اند “هشدار، فیلم حاوی صحنه‌های دلخراش است.” نوید افکاری سنگری بامداد شنبه ۲۲ شهریور در زندان عادل‌آباد شیراز اعدام شد و به گفته نزدیکانش “شبانه” با “تدابیر امنیتی” در روستای اجدادی‌شان به خاک سپرده شد. به گفته وکیل خانواده افکاری آنها از اعدامش خبر نداشتند و چنان “با عجله” در ماه “حرام محرم” اعدام شد که از حق آخرین خداحافظی هم محروم ماند
واکنش هنرمندان
محمد رسول‌اف، کارگردان: “نوید افکاری طعمه نمایش قدرت سرکوب‌تان شد، اما جان او در جان ما نشست. همان‌جا که یاد کشته‌های آبان، یاد مسافران پرواز اوکراین، یاد پویا بختیاری، اعدام‌ها در کردستان، یاد رنج‌های نسرین ستوده، نرگس محمدی و همه کوشندگان آزادی نشسته است. از اقیانوس نفرتی که می‌سازید، نمی‌هراسید؟”
ابی، خواننده، در اینستاگرامش عکسی سیاه منتشر کرد و نوشت: “وقتی تو گود حماقت، پهلوونمون فلک شد…”
امید جلیلی، بازیگر و کمدین بریتانیایی: “یک یادآوری که جمهوری به اصطلاح ‘اسلامی ‘ ایران به سیاستش برای زدن اتهام‌های ناروا ادامه می‌دهد تا جنایت و نقض حقوق بشر را توجیه کند. همانطور که با بهایی‌ها همین کار را کردند و با اقلیت‌ها هم انجام می‌دهند و حالا با قهرمان ورزشی‌شان. یک واقعیت تلخ در قرن بیست و یکم در روی کره زمین. و هرکسی که از این عمل شنیع دفاع می‌کند یا ربات است یا از همه آنچه که در این ۴۰ سال در ایران گذشته، خبر ندارد“
رخشان بنی‌اعتماد، کارگردان: “تقدیر نامبارک در شهریورماه ۱۳۹۹، روز ملی سینمای ایران را با پر کشیدن نوید افکاری پیوند زد تا برای همیشه از یاد نرود که رسالت هنر تاباندن نور بر فراموشخانه تاریخ است”
گلشیفته فراهانی، بازیگر: “طناب بر گردن ایران است. نوید افکارى گوشت و پوست ایران. کشتى‌گیر ایران ورزشکار ایران. پسر خوب ایران و مادرش… دیگر جان ندارد…. ایران جان ندارد… مادر جان ندارد… از صدا افتاده تار و کمونچه، مرده میبرن کوچه به کوچه…”
مهناز افشار، بازیگر خطاب به حسن روحانی و محمد جواد ظریف: “در زمان تدبیر و امید شما، دعوا و اختلاف بین مردم شدید شد و خون‌‌های بیگناه زیادی از آسمان و زمین ریخته شد. در کنفرانس‌ها و سفرهای بعدی کمتر لبخند و دروغ تحویل دوربین و مردم بدید”
نازنین بنیادی، بازیگر و فعال حقوق بشر: “امروز برای بیشتر ایرانیان روز سختی بود. ما به همه کسانی که برای نجات جان نوید افکاری به پا خاستند، امید داریم. و اما کسانی که ساکت بودند: چند جان بیگناه دیگر باید از دست برود تا شما نقض آشکار حقوق بشر در جمهوری اسلامی را محکوم کنید؟”
””””””””سکوت جامعه ورزشی ایران ””””””””
اما این خشم عمومی از اعدام “ناگهانی” نوید افکاری در مجامع رسمی ایران چندان منعکس نشده است. روزنامه‌های ایران یا خبر اعدام نوید افکاری را منتشر نکرده‌اند یا فقط به اطلاعیه رسمی قوه قضاییه ایران بسنده کرده‌اند. در مقابل واکنش‌های جامعه ورزشی و بیانیه فدراسیون جهانی کشتی برای نوید افکاری، شماری از “سکوت” فدراسیون کشتی ایران و سایر چهره‌های سیاسی انتقاد کرده‌اند
البته مصطفی تاجزاده، از اعضای برجسته سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی که چند روز پیش هم درباره برادران افکاری توییت کرده بود، از ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه پرسیده: “ممکن است دلیل این همه عجله برای اعدام نوید افکاری را توضیح دهید و اینکه چرا فرصت ندادید بستگان متهم رضایت خانواده مقتول را کسب کنند، تا خون دیگری ریخته نشود؟ شما که فکر نمی‌کنید اقتدار قوه قضائیه در لجاجت با افکار عمومی و تداوم روش‌های اشتباه است؟”
محمود صادقی، نماینده سابق مجلس هم نوشته که پیگیر پرونده بوده و از اینکه حکم اجرا شده متاسف است
در مقابل همه این واکنش‌ها، شمار زیادی از طرفداران حکومت هم از حکم اجرا شده دفاع می‌کنند و آن را قصاص نفس می‌دانند و جبران جان حسن ترکمان، کارمند حراست سازمان آب شیراز که در این شهر کشته شده است. هرچند خانواده افکاری و وکلای آنها اصرار دارند که شواهد کافی در اختیار دارند که این قتل را نوید افکاری انجام نداده است.خواسته مادر برادران افکاری که حالا یکی از آنها اعدام شده و دو برادر دیگر به حبس‌های طولانی محکوم هستند، “فقط برگزاری یک دادگاه عادلانه در مقابل مردم” بود
