کارایی واکسن اسپوتنیک وی در مراحل بالینی ۹۲ درصد اعلام شد
مراجع علمی مستقل روز سهشنبه ۱۴ بهمن واکسن روسی «اسپوتنیک وی» را تایید کرده و اعلام کردند که نتایج مرحله سوم آزمایشهای بالینی نشان میدهد که میزان کارایی آن ۹۲ درصد است. دانشمندان در مقالهای که در مجله علمی و معتبر «لنست» منتشر شد افزودند که این واکسن میتواند یک ابزار موثر دیگر برای مقابله با شیوع ویروس کرونا باشد و تا حدودی تصمیم دولت روسیه برای استفاده از این واکسن قبل از تایید نهایی نتایج آزمایشها را «موجه» دانستند. نتایج تحقیقات نهایی در مورد این واکسن که توسط موسسه علمی «گاملیا» در مسکو تولید شده است با نتایج اولیه مرحله آزمایشها که در ماه سپتامبر منتشر شد انطباق دارد. ایان جونز، پروفسور دانشگاه ردینگ در انگلیس، و پولی روی پروفسور دانشکده ویروس شناسی لندن که در بازبينی نتایج تحقیقات مشارکت داشتهاند در مجله «لنست» نوشتند: «واکسن اسپوتنیک وی به دلیل عدم شفافیت، سرعت نامتعارف تولید و تجویز و عدم رعایت استانداردهای علمی مورد انتقاد قرار گرفته است. ولی نتایج تحقیقات نشان میدهد که این واکسن براساس استانداردهای علمی تولید شده و میتواند در مقابله با شیوع ویروس کرونا موثر باشد دنیس لوگونف، از مدیران موسسه علمی «گاملیا» که مدیریت این تحقیقات را برعهده داشته است، در مجله «لنست» نوشت حدود ۲۰ هزار داوطلب در آزمایشها شرکت کردهاند. میزان کارایی واکسن که در دو دوز و به فاصله ۲۱ روز تزریق شده است روی افرادی که علائم ابتلا به کووید- ۱۹ را داشتند ۹۱.۶ درصد بوده است. «اسپوتنیک وی» چهارمین واکسن کروناست که نتایج مرحله سوم آزمایشهای بالینی آن پس از بازبینی توسط مراجع علمی مستقل در نشریات پزشکی منتشر میشود. سه واکسن دیگر محصول مشترک شرکتهای «فایزر» و «بیو.ان.تک»، شرکت «مدرنا» و «آسترازنکا» از سوی مراجع علمی و نهادهای کنترل کیفیت دارو در آمریکا و اروپا تایید شدهاند. میزان کارایی واکسن «فایزر» و واکسن «مدرنا» ۹۵ درصد و کارایی واکسن «آسترازنکا» که در همکاری با دانشگاه آکسفورد تولید شده حدود ۷۰ درصد است. واکسن «اسپوتنیک وی» را میتوان در یخچالهای معمولی نگهداری کرد و در نتیجه حملونقل و توزیع آن در مقایسه با برخی دیگر از واکسنها ساده تر خواهد بود. دولت روسیه در ماه اوت پارسال و قبل از شروع آزمایشهای بالینی گسترده، این واکسن را تایید و ادعا کرد که نخستین کشور جهان است که واکسیناسیون را آغاز کرده است. این واکسن در تجلیل از اولین ماهواره فضایی جهان که اتحاد شوروی آن را به خارج از جو زمین فرستاد «اسپوتنیک وی» نامگذاری شد. پس از تزریق واکسن به کادر درمانی در ماههای سپتامبر تا نوامبر پارسال، از ماه دسامبر تزریق گستردهتر آن آغاز شد ولی در مرحله اول فقط شامل مشاغل مشخصی مثل پزشکان و پرستاران، معلمان و روزنامهنگاران شد. از ماه ژانویه تزریق این واکسن به تمامی مردم روسیه آغاز شده است. کیریل دمیتریف، رییس صندوق سرمایهگذاری روسیه، که مسئولیت بازاریابی و فروش این واکسن در خارج از کشور را برعهده دارد روز سهشنبه گفت: «اکنون ثابت شده که از ابتدا حق با روسیه بود». او افزود: نتایج تحقیقات نشان میدهد که دولت روسیه به درستی همزمان با ادامه آزمایشها تزریق آن به کارکنان خط مقدم نهادهای پزشکی و درمانی را شروع کرد. با وجود فشارهای سیاسی که ممکن است وجود داشته باشد مجله لنست بیطرفانه نتایج تحقیقات را چاپ کرد». تعداد افرادی که در روسیه واکسینه شدهاند بسیار کم است. گزارشهایی حاکی از بروز مشکلات در افزایش تولید این واکسن منتشر شده است و نظرسنجیها نشان میدهند که میزان تمایل مردم روسیه برای تزریق این واکسن پایین است. به گفته کیریل دمیتریف، نهادهای مسئول در روسیه نتایج مرحله سوم آزمایشها را در اختیار چند کشور دیگر قرار دادهاند و روند کسب مجوز از آژانس دارویی اتحادیه اروپا نیز آغاز شده است. ایران نیز «مجوز مصرف اضطراری» واکسن «اسپوتنیک وی» را صادر کرده و کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، از ورود نخستین محموله این واکسن تا ۱۶ بهمن به ایران خبر داده است. بهگفته مقامهای بهداشتی ایران، در انتهای امسال واکسیناسیون برای گروههای درمانی و افراد مسن و معلولان و جانبازانِ مراکز نگهداری انجام میشود، سال آینده گروهای سنی و اضطراری دیگر واکسن دریافت خواهند کرد و واکسیناسیون عمومی در ایران نیز اسفند سال آینده شروع میشود