چین، هند، روسیه یا آمریکا؛ برنامه ایران برای خرید واکسن کرونا چیست؟
سخنگوی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت ایران گفته که تامین واکسن برای مردم از چهار طریق دنبال میشود: خرید مستقیم از یک کشور خارجی تولیدکننده، خرید از سبد کوواکس سازمان بهداشت جهانی، تولید مشترک با یک شرکت خارجی و در نهایت تولید واکسن ساخت ایران
بر اساس توضیحات کیانوش جهانپور، احتمالا اولین محمولهای که به ایران خواهد رسید، واکسنی است که به طور مستقیم از یک کشور خارجی خریداری شود و آخرین مرحله هم استفاده از واکسن ساخت ایران است. دولت ایران از طرف مردم تحت فشار است که زودتر واکسیناسیون را با یک واکسن معتبر آغاز کند. اما دولت هنوز به طور رسمی اعلام نکرده که اولین محموله واکسن از کدام کشور خریداری و وارد ایران خواهد شد و سخنان مقامها در این باره متناقض است. از میان این چهار راهی که ایران برای خرید واکسن اعلام کرده، هیچ کدام زمانبندی دقیقی برای شروع ندارد، ضمن آنکه بعضی از چهرههای نظامی و امنیتی مخالف خرید واکسن خارجی هستند
خرید مستقیم از کشور خارجی
سخنگوی سازمان غذا و دارو که مسئول تایید واکسن در ایران است، دو شرط را برای تایید واکسن و خرید آن از یک کشور خارجی اعلام کرده است؛ واکسنی که تاییدیه بینالمللی یا تایید سازمان غذا و داروی کشور مبداء را داشته باشد، و در کشور مبداء هم واکسیناسیون با آن شروع شده باشد. کیانوش جهانپور به خبرگزاری ایرنا گفته فعلا سه واکسن میتوانند قابل خریداری باشند که بر اساس توضیحات او به نظر میآید منظورش واکسنهای تولید شرکت آمریکایی و آلمانی فایزر بایوانتک، شرکت آمریکایی مدرنا و واکسن تولید دانشگاه آکسفورد در بریتانیا باشند که هم در این کشورها تایید شده، هم استفاده از آنها آغاز شده است. اما او توضیح داده که در هفتههای آینده تعداد کاندیداها بیشتر میشود. دیروز محمود واعظی، رئیسدفتر رئیسجمهور ایران، اعلام کرد که ایران خرید واکسن از هند، روسیه و چین را در دستور کار دارد. او توضیح داده بود: ” با چین در حال توافق برای خرید حدود ۴ میلیون دوز هستیم که خرید این واکسن حدود دو ماه طول میکشد. با هند و روسیه نیز صحبتهایی انجام دادهایم که تعداد آن به میزانی که آنها برای فروش تعیین کردهاند، بستگی دارد
خرید از طریق کوواکس
سخنگوی سازمان غذا و داروی ایران میگوید کوواکس دومین راه حل ایران برای تهیه واکسن است و به گفته او محموله خریداری شده از آن هرچه که باشد دیرتر از خرید مستقیم از کشورهای خارجی به تهران خواهد رسد. کوواکس نهاد هماهنگکننده جهانی برای دسترسی کشورها به واکسن کووید-۱۹ است و شعارش آن است که با هماهنگی سازمان بهداشت جهانی و کشورهای تولیدکننده، دانشمندان و ثروتمندان نیکوکار هیچ کشوری به دلیل نداشتن منابع کافی از دسترسی به واکسن ضدکرونا محروم نشود. هدف کوواکس آن است که دستکم ۲۰ درصد جمعیت همه کشورهای فقیر تحت پوشش واکسینه شوند. اما ایران که در رده کشورهای محروم دستهبندی نشده، با کوواکس توافقی امضا کرده تا با پرداخت پول واکسن را تهیه کند. دیروز محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی از قرارداد خرید “۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار دوز” واکسن کوواکس خبر داد و امروز آقای جهانگیری ۳۰۰ هزار دوز دیگر بر آن افزود و تعداد خریداری شده را “۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز” اعلام کرد. به گفته آقای واعظی حدود ۲۰۰ میلیون دلار مبلغ قرارداد تهیه شده است: “این پول نیز پیش از کریسمس آماده شده بود، اما به دلیل تعطیلات کریسمس، امروز یا فردا پرداخت خواهد شد و در این خصوص مشکلی وجود نخواهد داشت.”آقای جهانپور گفته برای دریافت این واکسنها هم هنوز زمانی مشخص نشده و تحویل آن طول میکشد
واکسن مشترک ایران و کوبا
چند روز پیش علیرضا بیگلری، رئیس انستیتو پاستور از طراحی مشترک واکسن کرونا با دو کشور دیگر خبر داده بود اما نام این کشورها مشخص نبود تا دیروز که آقای جهانگیری کوبا را به عنوان یکی از این کشورها نام برد. مشخص نیست که آیا شرکت سومی هم مشغول همکاری است یا نه. سخنگوی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت ایران میگوید یکی از موسسات “پرسابقه واکسنسازی کوبا” با انستیتو پاستور درحال طراحی مشترک هستند و تست انسانی این واکسن در بهمن و اسفند روی ۵۰ هزار نفر در ایران انجام خواهد شد. “فاز یک کارآزمایی بالینی انسانی واکسن کرونا در کشور کوبا با موفقیت انجام شده است، فاز دوم مطالعه بالینی انسانی آن نیز هم اکنون با نظارت انستیتو پاستور ایران در کشور کوبا در حال انجام است و به شرط موفقیت فاز دو، فاز سه مطالعه انسانی در ماههای پایانی امسال در ایران انجام خواهد شد.” به گفته آقای جهانپور این واکسن مشترک با بازتولید بخشی از پروتئین ویروس تهیه میشود
واکسن تولید ایران
چهارمین واکسنی که ایران برای ایمنی شهروندانش در نظر دارد، واکسن تولید داخلی است که به گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو از همه دیرتر به سرانجام خواهد رسید. سخنگوی سازمان غذا و داروی ایران میگوید ۱۲ شرکت برای تولید واکسن کرونا در ایران درخواست دادهاند که از این تعداد هشت شرکت پرونده فعال دارند و یکی از آنها وارد فاز کارآزمایی بالینی شده است. شرکت شفافارمد با همکاری بنیاد برکت “ستاد اجرایی فرمان امام” در حال آزمایش واکسنی است که تزریق آزمایشی آن به چند نفر از وابستگان حکومت با پوشش وسیع رسانهای انجام شد. برخی از مقامها و نهادهای ایرانی بر ساخت واکسن ایرانی، به جای خرید از خارج تاکید دارند و از جمله محمدرضا نقدی، معاون هماهنگی سپاه، گفته نیروهای سپاه و بسیج نباید واکسن خارجی بزنند
