آنتونی بلینکن: آمریکا بهدنبال بسط و تقویت برجام برای مهار برنامه هستهای ایران است
وزیر خارجه ایالات متحده میگوید که کشورش بهدنبال تقویت و بسط توافق قدرتهای جهانی با ایران برای مهار کردن برنامه هستهای تهران است. آنتونی بلینکن روز دوشنبه چهارم اسفند در یک سخنرانی از پیش ضبط شده در کنفرانس خلع سلاح سازمان ملل در ژنو، اظهار داشت: «ما در همکاری با متحدان و شرکایمان بهدنبال طولانیتر کردن و تقویت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هستیم». او افزود واشینگتن «همچنین در پی رسیدگی به حوزههای نگرانکننده از جمله نقش منطقهای بیثباتکننده ایران و توسعه برنامه موشکی بالستیک آن است». وزیر خارجه آمریکا افزود: «ایالات متحده متعهد باقی میماند که ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت». به گفته آقای بلینکن، «دیپلماسی بهترین راه برای دستیابی به این هدف است». او تاکید کرد که «ایران باید به توافقهای پادمانی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و الزامات بینالمللی پایبند باشد». اشاره آقای بلینکن به مذاکرات روزهای شنبه و یکشنبه هفته جاری رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، با مقامهای جمهوری اسلامی ایران در آستانه متوقف کردن پروتکل الحاقی از سوی تهران بود. آژانس روز یکشنبه اعلام کرد که با ایران به توافق رسیده است تا نظارتهای «ضروری» بر تاسیسات هستهای ایران به مدت سه ماه ادامه یابد. با این حال، توافق یاد شده خشم محافظهکاران در مجلس شورای اسلامی را برانگیخت و نمایندگان مصوب کردند که توافق ایران و آژانس باطل شود و از قوه قضائیه جمهوری اسلامی خواستند که حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، را بهدلیل «استنکاف» از اجرای مصوبه ۱۱ آذر مجلس تحت پیگرد قضایی قرار دهد. بر اساس مصوبه یاد شده، دولت ملزم است که اگر تا سوم اسفند، تحریمهای مالی، بانکی و نفت علیه جمهوری اسلامی حذف نشود، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف شود. بر اساس پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هستهای، «انپیتی»، که ایران در چارچوب برجام اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته است، بازرسان آژانس اجازه دارند هر زمان که لازم بدانند، به طور سرزده از تأسیسات هستهای ایران بازرسی کنند. مقامهای دولت روحانی روز دوشنبه اعلام کردند که توافق ایران و آژانس در چارچوب مصوبه مجلس شورای اسلامی است و قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» اجرا میشود. محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهوری، در این زمینه گفت: «وقتی مجلس قانونی را تصویب میکند آن قانون لازمالاجرا است. به همین جهت هیچ بهانهای را برای طرفهای مقابل برجام نگذاشتیم که آنها از ما بخواهند قانون را اجرا نکنیم. قانون باید در پنجم اسفند به اجرا دربیاید». دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، در اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و تحریمهای گستردهای علیه ایران به اجرا گذاشت. تهران هم یکسال بعد به صورت مرحلهای از تعهدات هستهایش در چارچوب برجام عدول کرد و با مصوبه روز ۱۱ آذر مجلس، عملا این توافق کمرنگتر شد. بر اساس این قانون، دولت ایران موظف به ذخیره کردن سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد است. نصب و راهاندازی یکهزار دستگاه سانتریفوژ آیآر۶ در طول یکسال آینده، تولید ماهانه ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده، و راهاندازی کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان تا اردیبهشت سال آینده از دیگر بندهای این قانون است. کشورهای غربی بارها از ایران خواستهاند که نقض تعهدات خود را متوقف کند و از اقداماتی که باعث برهم زدن صلح و ثبات منطقهای و بینالمللی میشود خودداری کند
تحولات در پرونده هستهای ایران در حالی شتاب گرفته است که تهران و واشینگتن بر سر این جدال دارند که نخست کدام یک باید به برجام بازگردد
مقامهای دولت جو بایدن در چند هفتهای که زمام امور را در ایالات متحده در دست گرفتهاند گفتهاند که ابتدا ایران باید به تعهدات هستهای خود طبق برجام پایبند باشد و بعد آمریکا به برجام بازخواهد گشت
دولت ایران در مقابل اعلام کرده که آمریکا باید پیش از بازگشت به برجام یا همزمان با بازگشت به برجام، اقدام به لغو تحریمها کند و پس از آن ایران شروع به بازگشت به تعهدات خود میکند
جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا روز ۱۹ بهمن گفت ایالات متحده تحریمها علیه ایران را لغو نمیکند برای اینکه تهران به میز مذاکره برای احیای برجام برگردد