چگونه وسوسههای لحظهای را بهتر کنترل کنیم؟
مقاومت در برابر وسوسههایی که یک آن سراغمان میآید، کار مشکلی است – به خصوص وقتی این وسوسهها درست جلوی چشم آدم باشند. چطور میتوانیم خویشتنداری خود را بیشتر کنیم که به اهداف بلندمدت خود نزدیکتر شویم؟
بنا به تعریف، خویشتنداری یعنی توانایی انجام کاری که به نفع اهداف بلندمدت است، به جای کاری که نیاز فوری انسان را برآورده میکند. ولی برای اغلب ما ارضای نیازهای کوتاه مدت غیرقابل مقاومت به نظر میرسد – و بسیاری از ما در نهایت رفاه و نفع آیندهمان را به راحتی فدای آنها میکنیم
چرا خویشتنداری برای بعضیها اینقدردشوار است، و چگونه میشود افسار نفس را برای همیشه به دست گرفت؟
آنجلا داکورث، استاد روانشناسی دانشگاه پنسیلوانیا میگوید تخصیص منابع بین خود فعلی شما در زمان حال و خود آینده یک مبارزه مدام است. با اینکه میدانید آمادگی برای آینده چقدر مهم است، اما خود زمان حالتان هم سهم خودش را میخواهد. مذاکره سختی است، مخصوصا آن لحظههایی که “راه آسانتر” درست جلوی چشمتان است.
به عنوان مثال، کنترل زمانی که صرف بازیهای ویدئویی یا رسانههای اجتماعی میکنیم – به عنوان دو مورد از رایجترین وسوسه های عصر ما – در واقع به معنی نبرد با مکانیسمهای دیرپای مغز است: مثل تمایل به تعامل اجتماعی یا شوق شکار.
داکورث میگوید: “در حقیقت این همان نیرویی است که ما را وادار میکند مدام به رسانههای اجتماعی سر بزنیم، ببینیم کسی از دوستانمان چیزی نوشته یا آخرین عکسمان را لایک کرده یا نه”
داکورث میگوید یکی از مهمترین کشفهای سالهای اخیر در زمینه خویشتنداری این است که آدمها از نظر آنچه وسوسهشان میکند، خیلی با هم فرق دارند. اگر حاضر باشید گرایشات و نقاط ضعف خود را به دقت بررسی کنید، آن دست مشکلاتی را که باید برایشان کاری کنید پیدا میکنید. هر گاه ریشههای مشکل خویشتنداری خود را پیدا کنید، تازه میتوانید برای برطرف کردنشان تلاش کنید.
یکی از جاهایی که میشود این تلاش را شروع کرد، محل کار است. پیشنهاد داکورث این است که برای تقویت خویشتنداری روزتان را با نگاه به آینده آغاز کنید. مثلاً از پیش زمانی را برای استراحت یا خواندن ایمیل تعیین کنید. اگر بتوانید بر میلتان تا آن زمان مشخص غلبه کنید، کنترلتان بر خودتان بیشتر میشود.
البته بعد از برنامه ریزی باید رفتارتان را نیز عوض کنید. مثلاً برای مشکل نگاه کردن مدام به موبایل، میتوانید صدای آن را ببندید، یا حتی بهتر، اصلاً موبایل را تا زمان ناهار از کیفتان بیرون نیاورید. دور نگه داشتن عامل وسوسه از دیدرس یکی از نکات اصلی موفقیت در این راه است.
توصیه آخر داکورث این است که پایههای خویشتنداری را طوری بگذاریم که در آینده بتوان روی آن بنا کرد. برای همه پیش میآید که به خاطر کمبود خواب یا چون صبح چیزی نخورده اند، روزشان تلف شود و کاری از پیش نبرند. با تمرین زندگی سالمتر در ساعات غیرکاری، میتوانید توان و استقامت خود را تقویت کنید که در بزنگاه های مهم بتوانید جلوی بدترین وسوسهها هم بایستید